WIELKIE TEMATY LITERATURY AMERYKANSKIEJ - RODZINA

UWAGA- JEŚLI W PARAMETRACH SĄ RÓZNICE DATY, STRON, WYDAWNICTWA ITP. PATRZ ZAWSZE NA OPIS AUKCJI ON JEST NAJWAŻNIEJSZY.

Artykuły czwartego już tomu wydawnictwa pod wspólnym tytułem „Wielkie tematy literatury amerykańskiej” koncentrują się wokół problematyki rodziny w kulturze i literaturze amerykańskiej. Tak jak w poprzednich tomach, i w tym autorzy tekstów postrzegają tytułowe zagadnienie tomu na różne sposoby. Kwestia rodziny jest omawiana na podstawie takich utworów amerykańskiej literatury, jak „Pembroke” Mary Wilkins Freeman, „Kroniki Portowe” Annie Proulx, „Małżeństwo J.” Roberta Coovera, „Korekty” Jonathana Franzena czy „Middlesex” Jeffreya Eugenidesa.

Wśród budzących zainteresowanie autorów artykułów zagadnień znalazły się ponadto kroniki rodzin amerykańskich, rodzina w bluesowej balladzie amerykańskiej i obrazy amerykańskich rodzin polskiego pochodzenia.

Wielkie tematy literatury amerykańskiej. T. 4: Rodzina

2007 | O literaturze obcej | praca zbiorowa | wielotomowa | Wielkie tematy literatury amerykańskiej | USA |

red. TERESA PYZIK

252 s., 170 x

240 mm

,

450 g

oprawa broszurowa foliowana

PN 2536, indeks

summ., rés.

Katowice, 2007

ISBN/ISSN 978-83-226-1671-0

Index 60.91-308

Rodzina w kulturze i literaturze amerykańskiej (Teresa Pyzik) . . . . . . 9

Bożenna Chylińska

Żony i Matki Założycielki. Kobieta i jej rodzina w kulturze i literaturze wszesnopurytańskiej

Nowej Anglii . . . . . . . . . . . . . . . . 19

Magdalena Zapędowska

Rodzina a zmierzch kultury. O Pembroke Mary Wilkins Freeman. . . . . 31

Grażyna Branny

Siostry, bracia, ojcowie – pamięć zbiorowa czy zbiorowa amnezja Południa Stanów

Zjednoczonych . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

Agnieszka Woźniakowska

Obraz rodziny amerykańskiej w sztukach Arthura Millera . . . . . . . 67

Magdalena Słonka

Symbolika domostwa umiejscowiona. Dom rodzinny jako miejsce i źródło kryzysu

tożsamości w Kronikach Portowych Annie Proulx . . . . . . . . 78

Marta Olszewska

Małżeństwo J., czyli zgryzoty (po)nowoczesnej rodziny według Roberta Coovera 92

Marek Paryż

Obraz rodziny w najnowszej prozie amerykańskiej Korekty Jonathana Franzena

i Middlesex Jeffreya Eugenidesa . . . . . . . . . . . . . . 106

Anna Sypko

„Czyż jestem stróżem brata mego?” Dylematy moralne braci w opowiadaniach

Jamesa Baldwina Bluesy Sonny’ego i Tobiasa Wolffa Bogaty brat . . . . 120

Agnieszka Łobodziec

Obrazy czarnych rodzin w powieściach Toni Morrison . . . . . . . . 135

Sonia Caputa

Literackie obrazy amerykańskich rodzin polskiego pochodzenia w opowiadaniach

Anthony’ego Bukoskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . 156

Ewa Łuczak

Portret rodzinny z babką w tle. Żeński przodek a historia w powieści Chicano/Chicana

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168

Katarzyna Nowak

Narracje postkolonialne pisarek pochodzenia indyjskiego. Rodzina w migracji . 182

Jakub Wójcik

„W okowach niewoli czy w ramionach rodziny?”. Patty Prescott jako członek

„terrorystycznej rodziny” na podstawie powieści Black Abductor Harrisona Jamesa

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193

Jerzy Kossek

Kroniki rodzin amerykańskich jako (nowe) zjawisko kulturowe i literackie . . 213

Jarosław Szurman

Ballada bluesowa, czyli krótki szkic o rodzinie w pieśni afroamerykańskiej . . 228

Indeks osobowy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243

Rodzina, różnorodne złożone relacje rodzinne, przeżycia, konflikty, problemy,

trudności, aspiracje, osiągnięcia, porażki i klęski rodzin należą do tematów

bardzo silnie obecnych w całej literaturze światowej, także w literaturze amerykańskiej,

od jej początków. Literackie obrazy rodzin w znacznej mierze odzwierciedlają

i na swój sposób komentują historię rodziny w Nowym Świecie na kolejnych

etapach kulturowego, społecznego i gospodarczego rozwoju tego kraju.

W społeczeństwie amerykańskim funkcjonują również pewne stereotypy i mity

dotyczące rodziny, utrwalane lub też obalane i krytykowane przez pisarzy. Trudno

jednak mówić o „typowej” rodzinie amerykańskiej w kategoriach jej struktury

i funkcjonowania, brakuje bowiem jakiegoś jednolitego wzorca obejmującego

większość rodzin. W Stanach Zjednoczonych, kraju emigrantów z różnych stron

świata, w narodzie wielokulturowym i wieloetnicznym, współistnieją odmienne

wzorce, w większym lub mniejszym stopniu określone przez rasowe, narodowościowe,

kulturowe, religijne dziedzictwo jego mieszkańców oraz związaną

z tym obyczajowość, wyznawane wartości, zwyczaje, rytuały i style życia. W życiu

codziennym uzależnione są one od stopnia „amerykanizacji” przybyszów,

ich asymilacji z nadal dominującymi (choć – ze względu na wzrastającą identyfikację

etniczną – coraz słabiej) tradycjami kulturowymi białych anglosaskich

protestantów (WASP). O kształcie rodzin decyduje także poziom wykształcenia

ich członków, status społeczny, zawodowy i ekonomiczny.

Pomimo wielu różnic rodzina, obok wolności i demokracji, stanowiła i nadal

stanowi dla większości Amerykanów jedną z naczelnych wartości, a zarazem

ważną instytucję społeczną; jest głównym czynnikiem kształtującym

osobowość człowieka od chwili narodzin, określającym jego miejsce w społeczności,

a także status społeczny, nierzadko na całe życie. W Stanach Zjednoczonych

rodzina jest powszechnie postrzegana, podobnie jak w innych krajach,

jako pierwszy nauczyciel wartości, norm moralnych, odpowiedzialności, wzorców

zachowań, tradycji narodowych, kulturowych, religijnych, wprowadzający

człowieka w świat. Daje poczucie przynależności, bezpieczeństwa i oparcia

w trudnych życiowych sytuacjach. Atmosfera domu rodzinnego, wyniesione

z niego doświadczenia, zarówno pozytywne, jak i negatywne, zapadają na całe

życie w pamięci każdego człowieka, często zmuszając do refleksji, także na temat

późniejszych własnych związków rodzinnych. Te cechy i funkcje rodziny

oraz jej wpływ na jednostki znajdują odzwierciedlenie w literaturze, na wszystkich

etapach jej rozwoju.

W Nowym Świecie w okresie kolonialnym niezwykle istotne były funkcje

ekonomiczne rodziny. Większość kolonistów żyła na farmach, na których pracowali

nie tylko rodzice, ale również dzieci. Decyzje na temat małżeństwa

młodych ludzi podejmowali ich rodzice, ze względu na wagę społecznych i finansowych

aspektów takich związków. Małżeństwo było w znacznej mierze

transakcją finansową, dlatego posag, pieniądze i pozycja społeczna, a nie wzajemna

miłość, decydowały o wyborze małżonka. Rodzice starali się dobierać

godnych partnerów dla swoich dzieci – świadczą o tym zachowane dokumenty

i listy1. Młody chłopiec musiał zdobyć pozwolenie rodziny swej wybranki na

zaloty. Małżeństwo mogło także otworzyć drogę do sukcesu sprytnym młodym

mężczyznom, ponieważ w chwili jego zawarcia cały majątek żony przechodził

na własność męża2.

Interesującym zwyczajem istniejącym w okresie kolonialnym, od siedemnastego

wieku do połowy wieku osiemnastego, było tzw. bundling. Długa zima

w Nowej Anglii, przy tym kiepskie ogrzewanie pomieszczeń, powodowały, że

młodzi ludzie nie mieli większych możliwości wymiany czułości. Wolno im

było jednak, w pełni ubranym, położyć się razem w łóżku, by okazać sobie

uczucia, oczywiście przy zachowaniu stosownych granic przyzwoitości.