OD ZARANIA DZIEJOW LITERATURY POLSKIEJ - STARNAWSK

UWAGA- JEŚLI W PARAMETRACH SĄ RÓZNICE DATY, STRON, WYDAWNICTWA ITP. PATRZ ZAWSZE NA OPIS AUKCJI ON JEST NAJWAŻNIEJSZY.

OPIS

AutorJerzy StarnawskiTytułOd zarania dziejów literatury polskiej po wiek XXRok wydaniaWydawnictwoilustracje zdjęcia rysunkiStronOkładka, oprawaStan i inne informacje2003Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego-266miękkaNOWA

Od autora

Tom oddawany do rąk Czytelników obejmuje zakresem literaturę polską na przestrzeni całych dziejów narodowych. Pomija się rozprawy, studia i miscellanea, które ogłosił autor w tomach prac rozproszonych: Odrodzenie. Czasy. Ludzie. Książki (1991); W świecie barokowym (1992); Wieki średnie i wiek renesansowy. Studia (1996); Anglo-Polonica (1997); W świecie olbrzymów. Studia o twórczości i recepcji czterech wielkich romantyków (1998); Ludzie książki (2000); Polska w Europie (2001); Reymont i inni (2002). Pomija się także te prace, które włączył autor do tomów wydawanych wespół z kolegami swego zespołu polonistycznego w UL: Antyk w Polsce. Cz. l (1992), cz. 2 (1998); Pod cieniem Hippeum. Studia i materiały (1995).

Okoliczność ta sprawiła, iż w siedmiu cyklach (bo tyle wymagał tak duży obszar chronologiczny) zgrupowane są w każdym prace nieliczne, po kilka zaledwie. Zawartość tomu prezentuje się pokrótce.

Cykl I gromadzi szkice syntetyczne, przy czym dwa pierwsze (Tysiąc lat literatury katolickiej [...]; Zagadnienie szczegółowej periodyzacji literatury [...]) doprowadzają problem omawiany do naszej współczesności; szkic trzeci, także o charakterze syntetycznym, tym różni się od dwu poprzednich, że dotyczy jedynie literatury staropolskiej powiązanej z kulturą narodu.

Cykle II-VII odpowiadają poszczególnym epokom; proporcje są odzwier­ciedleniem zainteresowań autora.

Na cykl II (Średniowiecze) składają się cztery pozycje, z których dwie pierwsze poświęcone są historiografii XIII w. Rzecz o Wincentym Kadłubku ma charakter rozprawy; Wincentemu dominikaninowi poświęcony został biogram, mający zamiast przypisów bibliografię załącznikową. Dwa dalsze studia dotyczą najdawniejszych zabytków języka polskiego: Bogurodzicy (jej przekładu na język niemiecki) i Psałterza Floriańskiego.

Cykl III (Renesans) rozpoczyna się felietonem naukowym. Przełomowy w dziejach literatury polskiej był rok 1543; autor omówił produkcję tego roku, stwarzając fikcyjny „rocznik literacki". W szkicu następnym Ko­chanowskiego hymn Czego chcesz od nas. Panie [...] omówiony został w zestawieniu z dwoma Rejowymi „hymnami do Boga" zaczerpniętymi z Wizerunku. Szkic trzeci z kolei prezentuje najdawniejszą pracę syntetyczną,

głęboko dziewiętnastowieczną, o poezji polsko-łacinskiej wieków średnich i wieku renesansowego. Czterechsetna rocznica Biblii Wujka dostarczyła refleksji o tym, czym była owa Biblia w dziejach naszego narodu. Geografia literacka przełomu XVI i XVII w. wskazuje, że jeszcze kilkadziesiąt lat po śmierci Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, którego uważa się za pierwszego poetę barokowego w Polsce, działała „ostatnia reduta renesansu", Zamość, bynaj­mniej nie zapóźniona w ówczesnym życiu umysłowym.

Krótki cykl IV (Barok) to tylko dwie rozprawki: dotyczące Potockiego i Kochowskiego.

Cykl V (Klasycyzm) przełamuje przesłankę chronologiczną, którą niesłusznie stanowić ma graniczna istotnie ważna w dziejach narodu data upadku Polski; klasycyzm (i równolegle sentymentalizm) rozwijał się nadal po rozbiorze Polski. Dwie pierwsze rozprawy to karty z dziejów sławy Krasickiego i Staszica, trzecia pozycja jest przyczynkiem wskazującym źródło romantycznej poezji w tragedii neoklasycystycznej początku XIX wieku.

Cykl VI (Romantyzm) to addendum do książki z 1998 r., wspomnianej na początku, poświęconej czterem wielkim romantykom. Zaproszenie do prac Roku Słowackiego 1999 sprawiło, że autor zajął się specjalnie tym poetą. Omówił jego twórczość w zestawieniu nie z Mickiewiczem, co się czyni często, lecz z Krasińskim, wskazał na historyczne i trwałe osiągnięcia jego twórczości. Spośród badaczy wielkich romantyków przypomniał dwu.

Epoki późniejsze to raczej martwa dziedzina w pisarstwie autora. Cykl VII (Młoda Polska) grupuje tylko dwie rozprawki o utworach Rostworow-skiego i Staffa buskich sobie w czasie. Studium o Judaszu z Kariothu było ogłoszone przed pół wieku z górą; zostało znacznie przeredagowane, zaopat­rzone w Dodatek tekstologiczny.

Spis treści

Od autora

1. Tysiąc lat katolickiej literatury w Polsce .....

2. Zagadnienie szczegółowej periodyzacji literatury polskiej ..........

3. Podstawowe zagadnienia metodologiczne badacza literatury staropolskiej

1. Od Jana z Dąbrówki do Mariana Plezi (Rozważania wywołane znakomitą edycją Kroniki Polskiej mistrza Wincentego zwanego Kadłubkiem) ..............

2. Wincenty dominikanin ...................................

3. Niemieckie dziewiętnastowieczne tłumaczenie Bogurodzicy

4. Nad reedycją Psałterza Floriańskiego (1939, 2002)

III

1. Rocznik Literacki 1543. Felieton naukowy

2. „Pana Rejowe" i „pana Jana Kochanowskiego" hymny do Boga ..........

3. Najdawniejszy obraz poezji polsko-łacińskiej do końca XVI w. (1853) ........

4. Czterechsetlecie Biblii Jakuba Wujka. Refleksje rocznicowe

5. Zamość - ostatnia reduta renesansu w Polsce .

1. Polemika poetycka Wacława Potockiego z Wespazjanem Kochowskim .......

2. Wespazjan Kochowski - poeta sanktuariów maryjnych ................

V

1. Osiągnięcia środowiska lwowskiego w zakresie badań nad Ignacym Krasickim . . .

2. Jak środowisko lubelskie uczciło setną rocznicę śmierci Stanisława Staszica . . . . .

3. Polska tragedia neoklasycystyczna źródłem inspiracji dla naszych wielkich romantyków

VI

1. Słowacki - Krasiński

2. O historycznych i trwałych wartościach twórczości Słowackiego

3. Stanisław Łempicki (1886-1947) jako badacz Mickiewicza i Słowackiego ......

4. Jean Bourrilly (1911-1971) jako badacz Słowackiego ..................

1. Tragizm w Judaszu z Kariothu Rostworowskiego .......

2. O Tryptyku ewangelicznym Leopolda Staffa