CRACOVIANA_ZYD_HANDEL ZYDOWSKI XVII w_NOWA_KSIĄŻKA

UWAGA- JEŚLI W PARAMETRACH SĄ RÓZNICE DATY, STRON, WYDAWNICTWA ITP. PATRZ ZAWSZE NA OPIS AUKCJI ON JEST NAJWAŻNIEJSZY.

OPIS

AutorSzymon KazusekTytuł

Handel Żydowski Krakowa w połowie XVII wieku

Tabele materiałowe i statystyczne

Rok wydaniaWydawnictwoilustracje zdjęcia rysunkiStronOkładka, oprawaStan i inne informacje2006WSP-284miękkaNOWAZe wstępu

… w takich sytuacjach na związki handlowe składały się często l, 2 lub 3 wzmian­ki źródłowe w ciągu roku kalendarzowego. Trudno uznać, aby pominięcie tych niekiedy fragmentarycznych danych z datacją ograniczało możliwości prześledzenia zjawiska se­zonowości handlu żydowskiego.

W sytuacji odnotowania przez pisarza komory celnej jednego transportu towarów danego kupca do dwóch ośrodków miejskich, znajdujących się na tym samym szlaku handlowym, transport został przyporządkowany ośrodkowi położonemu bliżej Krako­wa, z załączeniem w przypisie informacji o pozostałych miastach odwiedzanych przez kupca.

Prezentowany przepływ towarów z całą pewnością nie daje pełnego obrazu wymiany handlowej, został on bowiem m.in. w odniesieniu do handlu w obrębie aglomeracji kra­kowskiej potraktowany w sposób sztuczny. Zastosowane zostało w opracowaniu kryte­rium administracyjne, za którym przemawiał fakt niedoskonałości i niekonsekwencji zapisów źródłowych. Czytelnik nie znajdzie zatem informacji o dostawach towarów „do Żydów" czy „do żydowskiego miasta", te przetworzone już zapisy zostały umieszczone w tabeli przywozu „na Kazimierz", razem z wpisami źródłowymi, w których określano przewóz „na Kazimierz". Przeważająca większość zapisów mówiących o dostawach na Kazimierz posiada jedną z dwóch pierwszych formuł. Bardzo wiele wskazuje na to, że trzecie z wymienionych sformułowań, spotykane w księgach celnych, dotyczy jedynie części żydowskiej Kazimierza-"0. Pewności jednak mieć nie można. Rozgraniczenie prze­pływu towarów z Krakowa na krakowski Kazimierz uwarunkowane jest specyfiką infor­macji źródłowych. Każde z tych miast stanowiło niewątpliwie jeden z elementów duże­go organizmu gospodarczego. Znaczna część towarów sprowadzanych do Krakowa do­cierała w istocie na Kazimierz, co nie zawsze jest odzwierciedlone w źródłach, dotyczy to szczególnie drobnego handlu. Należy też dodać, że wiele towarów sprowadzanych do Krakowa pochodziło w rzeczywistości z innych miast, niż te, które podają księgi celne. Stąd w przypadku miast województwa lubelskiego, ruskiego, sandomierskiego i krakow­skiego nierzadko mamy do czynienia z handlem tranzytowym.

Zestawienia tabelaryczne zostały zamieszczone w 12 częściach w układzie chronolo-giczno-problemowym. Na każdą część składają się zapisy z jednego roku, począwszy od 1648, skończywszy na 1660 r. Pominięcie w zestawieniach 1652 r. jest wynikiem braku rejestru celnego. Dla każdego roku wyodrębniony został handel zagraniczny, a następnie krajowy. Przy zachowaniu stosownej kolejności, kraju, województwa, a także ośrodka miejskiego, podany został najpierw przywóz, a następnie wywóz towarów z Krakowa. W handlu zagranicznym z uwagi na niedokładność rejestrów, często obok kraju nie zo­stała podana nazwa ośrodka, utrzymującego związki handlowe z Krakowem. W przy­padku handlu krajowego wspomnianą uwagę należy odnieść też do związków z Prusami Królewskimi. Warto zaznaczyć, że w zestawieniach tabelarycznych Prusy zostały po­traktowane jako prowincja, bez podziału administracyjnego na województwa, co wynika ze specyfiki informacji źródłowych. Podział na handel zagraniczny oraz krajowy należy traktować niekiedy umownie, gdyż znaczna część artykułów, sprowadzonych szczegól­nie z ważniejszych ośrodków miejskich w kraju, pochodziła de facto z rynków zagra­nicznych. Każdorazowo, na końcu zestawień rocznych sporządzony jest spis przywozu

i wvwozu towarów „z" oraz „do miasta" Krakowa za pośrednictwem kupców żydow­skich bez podania miejsca pochodzenia lub też miejsca przeznaczenia towarów. Nie można mieć jednak pewności, że wszystkie zapisy z tych zestawień dotyczyły w istocie

handlu krajowego.

Na koniec warto zaznaczyć, że opracowanie to jest wynikiem subiektywnej interpre­tacji źródeł. Ocena i uporządkowanie niektórych informacji źródłowych może budzić wątpliwości. Należy podkreślić, że właściwie każde opracowanie materiałowe prezentu­jące pewien wycinek historii handlu jest wynikiem indywidualnej oceny historyka zma­gającego się z niedostatkiem przekazu źródłowego. Liczne uproszczenia zapisów, wpro­wadzone przez pisarzy do rejestrów celnych, skłoniły autora do rezygnacji z zamieszcze­nia indeksu osobowego i towarów.

Opracowanie niniejsze powstało na podstawie moich badań związanych z pracą dok­torską. Dziękuję w tym miejscu Profesorowi Jackowi Wijaczce za kilkuletnią opiekę naukową. Podziękowania za cenne uwagi i pomoc w przygotowaniu tej publikacji kieru­ję również pod adresem Profesorów: Jadwigi Muszyńskiej, Henryka Gmiterka, Zenona Guldena oraz Jana M. Małeckiego.